2023-03-18

„Państwo w Państwie” - odcinek 477, na żywo 19 marca

Dwadzieścia domów ma być wyburzonych ze względu na hałas przy nowopowstałej inwestycji drogowej. Wyznaczono „obszar ograniczonego użytkowania”, a mieszkańcy domagają się ich wykupu, bo wiedzą, że może to być ich jedyna szansa na uzyskanie pieniędzy. Urzędnicy zastanawiają się, kto ma za to zapłacić i przerzucają odpowiedzialnością za konsekwencje „bubla wszech czasów”. Przemysław Talkowski z zespołem i ekspertami zapraszają na kolejny odcinek emitowany na żywo w niedzielę 19 marca o godz. 19:30 w Polsacie.

Oglądaj Państwo w Państwie online na polsatboxgo.pl.

Wszyscy wiedzieli?
Rondo w Piaskach to element obwodnicy pobliskiego Jędrzejowa, której inwestorem i wykonawcą jest Świętokrzyski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Kielcach. Obwodnica została oddana do użytku w sierpniu 2020 roku, a jej koszt wyniósł blisko 30 mln złotych. Mieszkańcy Piasków, czyli miejscowości, w której obwodnica łączy się z drogą krajową numer 78, jeszcze przed wbiciem pierwszej łopaty przekonywali, że to bubel budowlany, który będzie generował zbyt dużo hałasu. Wskazywała na to choćby wysoka, jak na tak małą miejscowość, przepustowość inwestycji oraz natężenie puszczonego tą drogą ruchu.

Mieszkańcy ostrzegali
W trakcie budowy kilkukrotnie zmieniała się koncepcja samej inwestycji. W pierwszej wersji miało powstać duże turbinowe rondo, ale później pojawił się pomysł jego „optymalizacji” (czyt. zmniejszenia kosztów). Jak wówczas wskazywali mieszkańcy, cele i założenia wynikające z realizacji nowej koncepcji diametralnie odbiegały od założeń projektu. Podkreślali, że nikt nie liczy się z decyzją środowiskową, która została im przedstawiona pierwotnie.

Wyniki analizy bez wątpliwości
Pomimo protestów inwestycja została dokończona, jednak zgodnie z przewidywaniami mieszkańców hałas stał się zmorą codziennego życia. Kilka miesięcy później, na skutek interwencji u Wojewódzkiego Świętokrzyskiego Inspektora Ochrony Środowisk, negatywny wpływ na klimat akustyczny oraz zdrowie został potwierdzony przez certyfikowane laboratorium. Stwierdzono wówczas, że hałas przekracza dopuszczalne normy o blisko dwa decybele w dzień i prawie siedem w nocy.

Decyzja bez konsekwencji
Wobec pojawiających się nacisków ze strony mieszkańców, inwestor postanowił zareagować i podjęto decyzję o wykonaniu tzw. analizy porealizacyjnej. Zawarte w niej wyniki pomiarów nie pozostawiały żadnych złudzeń i potwierdzały, że tzw. trzecia obwodnica Jędrzejowa generuje bardzo duży hałas. Wyniki obliczeń akustycznych wskazały na występowanie przekroczeń dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku na wysokości pierwszej linii zabudowy w miejscowości Piaski. Przekroczenia te sięgają maksymalnie do ok. 6 dB w porze dnia oraz ponad 5 dB w porze nocnej. Jednocześnie wskazano, że w miejscowości Piaski nie ma technicznych możliwości zastosowania ekranów akustycznych, a ułożenie tzw. cichej nawierzchni tylko nieznacznie ograniczy hałas. Konkluzją była zatem sugestia o ustanowieniu „obszaru ograniczonego użytkowania”. Taką uchwałę podjęła w końcu Rada Powiatu, wskazując jednocześnie, że jednym ze sposobów korzystania z terenu jest „wykup nieruchomości i rozbiórka lub zmiana funkcji”.

Nikt nie poczuwa się do odpowiedzialności
Część mieszkańców domaga się wykupu domów, ale urząd marszałkowski województwa świętokrzyskiego i podległy mu Świętokrzyski Zarząd Dróg Wojewódzkich działek nie zamierza wykupywać. I chociaż nie neguje, że przekroczone są normy hałasu, odsyła mieszkańców do Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych („bo obwodnica podłączała drogę wojewódzką do krajowej i to dlatego jest duży ruch i hałas”). GDDKiA słusznie jednak zauważyła, że to na inicjatorze i inwestorze zadania spoczywa obowiązek poniesienia konsekwencji realizacji zadania inwestycyjnego, w związku z tym to Świętokrzyski Zarząd Dróg Wojewódzkich powinien być odpowiedzialny za wykup przedmiotowych działek i nieruchomości. Mieszkańcy zapowiadają pozwy. Złożyli też zawiadomienie do prokuratury w Jędrzejowie o możliwości popełnienia przestępstwa przez członków zarządu województwa świętokrzyskiego i dyrektorów departamentów urzędu marszałkowskiego.

Czy interwencja programu „Państwo w Państwie” pomoże w rozwiązaniu sprawy?

Państwo w Państwie w niedzielę o godz. 19:30 w Telewizji POLSAT.